ΒΙΟΛΟΓΙΑ – ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ – ΑΠΟΦΗΤΟΙ
ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2020

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

ΘΕΜΑ Α

Να σημειώσετε στο τετράδιο σας τη σωστή απάντηση

Α1. Το προκαρυωτικό γονιδίωμα συσπειρώνεται

α. 1000 φορές κατά μήκος

β. 1000 φορές κατά πλάτος

γ. 100 φορές κατά μήκος

δ. 100 φορές κατά πλάτος

Μονάδες 5

Α2. Σε γονίδιο με τέσσερα πολλαπλά αλληλόμορφα οι πιθανοί γονότυποι είναι

α. 10

β. 14

γ. 10 ή 14

δ. δεν μπορούμε να γνωρίζουμε

Μονάδες 5

Α3. Το σύνδρομο υπεράρρεν (44Α + ΧΨΨ) είναι αποτέλεσμα μη διαχωρισμού

α. αδελφών χρωματίδων, στη δεύτερη μειωτική διαίρεση της μητέρας

β. αδελφών χρωματίδων, στη δεύτερη μειωτική διαίρεση του πατέρα

γ. μη διαχωρισμού φυλετικών χρωμοσωμάτων στον πατέρα

δ. μη διαχωρισμού φυλετικών χρωμοσωμάτων στην μητέρα.

Μονάδες 5

Α4. Σε αρσενικό άτομο με σύνδρομο cri du chat το πλήθος των διαφορετικής μορφολογίας χρωμοσωμάτων στον καρυότυπο είναι

α. 23

β. 24

γ. 25

δ. 24 ή 25

Μονάδες 5

Α5. Ο πληθυσμός μιας συνεχούς βακτηριακής καλλιέργειας διατηρείται στην

α. λανθάνουσα φάση

β. στην εκθετική φάση

γ. στην στατική φάση

δ. στην εκθετική ή στατική φάση

Μονάδες 5

ΘΕΜΑ Β

Β1. στον παρακάτω πίνακα να αντιστοιχήσετε τις έννοιες της στήλης Α με τις αντίστοιχες τις στήλης β

Μονάδες 7

B2. Να υπολογίσετε τον αριθμό νουκλεοσωμάτων που υπάρχουν στον πυρήνα φυσιολογικού ανθρώπινου σωματικού κυττάρου. Να θεωρήσετε ότι κάθε ινίδιο χρωματίνης αρχίζει και τελειώνει με νουκλεόσωμα και ότι το DNA που συνδέει δυο διαδοχικά νουκλεόσωματα έχει μήκος 54 ζβ.

Μονάδες 5

Β3. Σε ένα υβριδικό μόριο DNA – RNA το ποσοστό της [Τ_ολ] είναι 20% και της [Α_ολ] είναι 30%. Να υπολογίσετε το ποσοστό της [U_ολ] στο μόριο.

Μονάδες 4

B4. Γραμμικό μόριο DNA 100.000 ζβ αντιγράφεται με ταχύτητα αντιγραφής 500β/sec. να υπολογίσετε τον χρόνο που χρειάζεται να ολοκληρωθεί η διαδικασία στις παρακάτω περιπτώσεις

α. η ΘΕΑ βρίσκεται στην μέση του μορίου

β. η ΘΕΑ βρίσκεται στην αρχή του μορίου

γ. η ΘΕΑ βρίσκεται σε απόσταση 40.000ζβ από την αρχή του μορίου.

Μονάδες 6

Β5. Να εξηγήσετε ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΑ τις περιπτώσεις δημιουργίας φωσφοδιεστερικού δεσμού, καθώς και το / τα ένζυμα – ενζυμικά σύμπλοκα που τον πραγματοποιούν.

Μονάδες 3

ΘΕΜΑ Γ

Στο σχήμα 1 φαίνεται ευκαρυωτικό γονίδιο που κωδικοποιεί το ένζυμο Α. Το ένζυμο φυσιολογικά εκφράζεται στο ήπαρ.

Η αμινοξική αλληλουχία του ενζύμου είναι H₂N – pro – met – val – ser – tyr – COOH

Γ1. Να βρείτε ποια αλυσίδα είναι η κωδική, ποια είναι η μη κωδική, να βρείτε τους προσανατολισμούς στις αλυσίδες, και να γράψετε την αλληλουχία του mRNA που μεταφράζεται στα ριβοσώματα.

Μονάδες 6

Γ2. Να εξηγήσετε συνοπτικά τα βήματα με τα οποία θα παράγετε το ένζυμο από βακτηριακή καλλιέργεια Eschericia Coli.

Μονάδες 6

Γ3. Στο σχήμα 2 φαίνονται οι αλληλουχίες αναγνώρισης τριών (3) περιοριστικών ενδονουκλεασών, και στο σχήμα 3 ο πλασμιδιακός φορέας που θα χρησιμοποιήσετε. Να εξηγήσετε ποια ή ποιες περιοριστικές ενδονουκλεάσες θα χρησιμοποιήσετε για την κλωνοποίηση και έκφραση του cDNΑ.

str⁺ = γονίδιο ανθεκτικότητας στη στρεπτομυκίνη

amp⁺ = γονίδιο ανθεκτικότητας στην αμπικιλίνη

Γ4. Να εξηγήσετε ποιο αντιβιοτικό θα χρησιμοποιήσετε για την επιλογή των μετασχηματισμένων βακτηρίων, δεδομένου ότι το βακτηριακό στέλεχος που θα χρησιμοποιήσουμε περιέχει ένα γονίδιο ανθεκτικότητας στο αντιβιοτικό αμπικιλίνη στο γονιδίωμα του. Πώς θα γίνει η διάκριση των κλώνων με τα ανασυνδυασμένα πλασμίδια από τους αντίστοιχους με μη ανασυνδυασμένα;

Μονάδες 4

Γ5. Να γράψετε το cDNA του γονιδίου

Μονάδες 2

Γ6. Κατά την αντιγραφή του πλασμιδίου που γράψατε στο προηγούμενο ερώτημα, στο cDNA γίνεται μετάλλαξη στη θέση 11, απέναντι από τη θέση Τ τοποθετείται η βάση G. Το λάθος δεν διορθώνεται. Να εξηγήσετε αν τα δυο θυγατρικά βακτήρια που θα προκύψουν μετά τον διαίρεση του αρχικού κυττάρου θα παράγουν  το ένζυμο, δεδομένων ότι α. κάθε νέο κύτταρο θα έχει 1 αντίγραφο του πλασμιδίου β. η αντιγραφή του DNA στο γονίδιο γίνεται και στις δυο αλυσίδες με συνεχή τρόπο.

Μονάδες 4

Γ7. Η βακτηριακή καλλιέργεια θα ολοκληρωθεί σε 5 ώρες. Να εξηγήσετε την ποσότητα του λειτουργικού ενζύμου που θα συλλέξετε, δεδομένου ότι από κάθε κύτταρο της παράγονται 1000 μονάδες ενζύμου.

Μονάδες 3

ΘΕΜΑ Δ

Στο παρακάτω γενεαλογικό δένδρο απεικονίζεται ο τρόπος κληρονόμησης μιας μονογονιδιακής ασθένειας στον άνθρωπο.

Δ1. Να βρείτε και να εξηγήσετε συνοπτικά τον τρόπο κληρονόμησης της ασθένειας.

Μονάδες 2

Δ2. Να εξηγήσετε την πιθανότητα τα άτομα της IV γενιάς να πάσχουν

Μονάδες 4

Δ3. Να εξηγήσετε την παραπάνω πιθανότητα αν το δέντρο είναι έτσι:

Μονάδες 4

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: τα μη αριθμημένα άτομα του γενεαλογικού δένδρου είναι αμιγή

Δ4. Ένα άλλο γονίδιο εντοπίζεται μόνο στο Ψ, στον γονέα Ι2. Να εξηγήσετε ποια είναι τα υπόλοιπα μέλη του γενεαλογικού δέντρου που θα έχουν το γονίδιο αυτό.

Μονάδες 2

Δ5. Να εξηγήσετε τις επιπτώσεις των αιμομικτικών συζεύξεων σε κλειστούς πληθυσμούς.

Μονάδες 4

Δ6. Σε ορισμένες γάτες το χρώμα του τριχώματος καθορίζεται από δυο αλληλόμορφα, που δίνουν πορτοκαλί και μαύρο χρώμα αντίστοιχα. Ένα δεύτερο γονίδιο καθορίζει το μοτίβο του χρωματισμού, αν δηλαδή είναι ομοιόμορφο ή με άσπρες κηλίδες διάσπαρτες στην κοιλιά, στα άκρα, στην ουρά και στον τράχηλο. Από ζώα με κηλίδες μπορούν να γεννηθούν ζώα ομοιόμορφου χρωματισμού, το ανάποδο όμως όχι. Τα αρσενικά μπορεί να είναι μαύρα ή πορτοκαλί, με κηλίδες ή ομοιόμορφα. Τα θηλυκά μπορεί να είναι πορτοκαλί, μαύρα ή πορτοκαλόμαυρα, με κηλίδες ή ομοιόμορφα. Τα δυο γονίδια εντοπίζονται σε διαφορετικά ζεύγη ομολόγων χρωμοσωμάτων.

α. να εξηγήσετε τον τρόπο κληρονόμησης κάθε γονίδιου

Μονάδες 4

β. να εξηγήσετε την πιθανότητα να βγει πορτοκαλόμαυρη γάτα, με ομοιόμορφο χρωματικό μοτίβο, όταν ζευγαρώνουν πορτοκαλόμαυρη γάτα με κηλίδες με πορτοκαλί γάτο με κηλίδες, δεδομένου ότι από προηγούμενη σύζευξη τους είχαν γεννηθεί και ομοιόμορφου χρωματικού μοτίβου γατάκια.

Μονάδες 2

γ. να εξηγήσετε την γέννηση αρσενικού πορτοκαλόμαυρου γάτου από την παραπάνω διασταύρωση. Πόσα μόρια DNA θα μετρήσουμε στον καρυότυπο του ζώου αυτού, δεδομένου ότι στις γάτες ο φυσιολογικός απλοειδής αριθμός χρωμοσωμάτων είναι 19.

Σημείωση: το φύλο στις γάτες κληρονομείται όπως και στον άνθρωπο

γάτος: αρσενικό ζώο
γάτα: θηλυκό ζώο
γατάκια: μικρά ζώα, αδιευκρίνιστου φύλλου.

Μονάδες 3

Σας ευχόμαστε επιτυχία!!